اخیراً علیرضا پیمان، رئیس سازمان توسعۀ تجارت، در جلسه‌ای با تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی، ضمن اعلام شروع صادرات دارو از ایران به روسیه اظهار کرد، سازمان متبوعش از صادرات تجهیزات پزشکی به روسیه، حمایت خواهد کرد.
روسیه تا پیش از شروع جنگ با اوکراین، بیش از ۶۰ میلیارد دلار، کالا از کشورهای اروپایی وارد می‌کرد که سهم مواد دارویی، ۶ میلیارد دلار، تجهیزات پزشکی، ۴ میلیارد دلار و محصولات آرایشی و بهداشتی، ۲ میلیارد دلار بود. البته گفته می‌شود، کل واردات روسیه در این سه حوزه، بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار در یک سال می‌شود که اکنون به شدت تحت تأثیر تحریم‌های ناشی از جنگ با اوکراین، قرار گرفته است.
این خلاء بزرگ در بازار روسیه از ابتدای امسال، مورد توجه ایران قرار گرفته بود. برای مثال در اردیبهشت‌ماه، سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری وقت ریاست جمهوری در حاشیۀ یازدهمین رویداد فناوری و نوآوری اینوتکس گفته بود: «درحال حاضر، روسیه، بازار فوق‌العاده‌ای برای شرکت‌های دانش‌بنیان، محسوب می‌شود.» وی تأکید کرده بود با توجه به شرایط روسیه و موقعیت بالقوۀ خوبی که برای ارتباطات فناورانۀ شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم شده است، هماهنگی‌های زیادی در سفرهای مختلف، صورت‌پذیرفته و یکی از این حوزه‌های همکاری، حوزۀ دارویی و تجهیزات پزشکی است.
در همان ایام، اِلنا رومنتسوا، مدیر گروه شرکت «ایمرفارم بیو» روسیه که به ایران سفر کرده بود، اظهار داشت که تجهیزات پزشکی ایران، نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی، پیشرفت‌های بیشتری داشته است و بازار روسیه از محصولات تجهیزات پزشکی ایرانی، استقبال خواهد کرد. وی از ارتباط دو طرفه در این حوزه، صحبت کرده بود.
البته راه ورود به بازار دارو و تجهیزات پزشکی روسیه، آنچنان نیز هموار نیست. روسیه، قوانین خاص خود را برای ثبت محصولات سلامت‌محور دارد و استانداردهای روز دنیا را برای ثبت محصولات پزشکی، طلب می‌کند که اکثر شرکت‌های تولیدکنندۀ ایرانی، این استانداردها را ندارند. ازطرفی، چین و هند به عنوان دو کشور سازندۀ محصولات سلامت‌محور نیز به این بازار در روسیه ورود کرده و رقابت در آن را سخت کرده‌اند.
با این‌حال، به نظر می‌رسد مشکل اصلی برای ورود به بازار محصولات سلامت‌محور روسیه، از طرف ایران است؛ مشکلات همیشگی صادرات به‌ویژه پیچیدگی و عدم ثبات در قوانین مربوط به صادرات، خطر این امر را تا حدی بالا می‌برد که بسیاری از تولیدکنندگان، حتی اگر توان تولید بیشتر از نیاز کشور را نیز داشته باشند از خیر صادرات، خواهند گذشت.
مشکلات مرتبط به مسائل رفع تعهد ارزی و صدور ضمانت‌نامه‌های جایگزین « اِل.سی» از مهم‌ترین مشکلاتی است که بر سر راه صادرات واقع شده‌اند.
مسئولان دولتی، نه‌تنها برای اجرایی شدن صادرات محصولات سلامت‌محور به روسیه، بلکه برای تحقق هر نوع صادرات غیر نفتی نیز لازم است قوانین صادرات را تا جای ممکن، ساده و ثابت کنند تا صادرکنندگان بخش خصوصی، جرأت و توان ورود بیش از پیش به این عرصه را پیدا کنند.
