در دو سدۀ اخیر، پیشرفت سریع علم و صنعت، علم پزشکی را نیز تحت تاثیر قرار داد و موجب پیشرفت و توسعه شگرف آن از قرن نوزده تا کنون شده است که اصطلاحا به آن علم پزشکی نوین می‌گویند.
شروع جهش در علم پزشکی نوین را شاید باید کشف نیتروس اکساید (معروف به گاز خنده‌آور) در سال ۱۸۰۰ میلادی توسط شیمیدان انگلیسی، هامفری دیوی، دانست که انجام عمل‌های دنداپزشکی و جراحی را سهل‌تر کرد. اما تقریبا نیم قرن طول کشید تا پزشکان با استفاده از بیهوشی ناشی از اِتِر، اعمال جراحی طولانی‌تر را شروع کنند. با این حال میزان مرگ و میر در بیماران، حتا با یک عمل جراحی موفق، بسیار بالا بود. در همان سال‌ها (نیمه قرن نوزدهم) یک پزشک مجارستانی به نام ایگناز سملویز کشف کرد که اگر کادر پزشکی و زایمان دست‌های خود را قبل از انجام زایمان بشویند، احتمال مرگ نوزادان پایین می‌آید. اما حدود ۳۰ سال طول کشید تا یک جراح انگلیسی به نام جوزف لیستر از مواد ضد عفونی کننده در پاک کردن وسایل جراحی و شستشوی زخم‌ها استفاده کند و به این ترتیب با کاهش عفونت، میزان مرگ و میر بیماران جراحی شده را کاهش دهد.
با پیشرفت علوم فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، و… کشف‌ها و اختراع‌های بیشتری در زمینۀ پزشکی رخ داد. در سال‌های انتهایی قرن نوزده، رادیگرافی با اشعه ایکس توسط فیزیولوژیست آلمانی، ویلهلم رونتکژن و داروی صنعتی آسپیرین توسط شرکت بایر اختراع شد که هر کدام تاثیرات شگرفی در پیشرفت پزشکی داشتند.
مشخصا یکی از مهمترین موفقیتها در تاریخ پزشکی، کشف واکسن سیاه زخم توسط لویی پاستور در سال ۱۸۸۱ میلادی بود که مسیر جدیدی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی گشود.
مهمترین گام در درمان بیماران عفونی، کشف پنیسیلین توسط الکساندر فلمینگ، بیولوژیست اسکاتلندی، در سال ۱۹۲۸ میلادی بود که با درمان عفونت‌های باکتریایی، جان میلیونها انسان را نجات داد و همچنان نیز مورد استفاده است.
از اتفاقات مهم دیگر در تاریخ پزشکی معاصر، اختراع ماشین دیالیز در سال ۱۹۴۳ بود. یک پزشک هلندی به نام ویلم کلف موفق به این اختراع مهم شد؛ تا قبل از گسترش دیالیز، بیماران دچار نارسایی کلیه، محکوم به مرگ بودند.
در سال ۱۹۵۴ اولین پیوند کلیه توسط جوزف موری، جراح آمریکایی، صورت پذیرفت. ولی پیوند کلیه وقتی فراگیر گشت که در سال ۱۹۷۰ اولین داروی موثر سرکوبگر سیستم ایمنی بدن (سیکلوسپورین) ساخته شد.
کاهش مرگ و میر نوزادان، پیشگیری از بیماریهای عفونی با استفاده از واکسن‌ها، درمان بیماریهای عفونی با آنتی بیوتیک‌ها، پیوند اعضا به ویژه پیوند کلیه و کبد، درمانهای نگهندارنده به ویژه دیالیز، شیمی درمانی سرطان‌ها، تجهیزات مدرن، و آزمایش‌های تشخیص زود هنگام بیماری‌ها مانند تست‌های آزمایشگاهی و رادیولوژی، همه و همه باعث شدند که بشر بتواند زندگی طولانی‌تری داشته باشد.
در ابتدای قرن نوزده میلادی متوسط عمر آدمی در بیشتر جوامع کمتر از ۴۰ سال بود، ولی اکنون متوسط عمر آدمی در جوامع توسعه یافته بیشتر از ۸۰ سال است.
افزوده شدن بر عمر انسان‌ها، موجب شیوع بیماریهای جدیدی شد که قبلا به علت اینکه افراد قبل از رسیدن به سن شایع آن بیماری فوت می‌کردند، چندان اهمیت نداشت. بسیاری از بیماریهای غیر واگیر، در سنین بالا حادث می‌شوند. بعضی از سرطان‌ها اصولا از ۶۰ سالگی به بالا و برخی از ۸۰ سالگی به بالا امکان بروز دارند. بیماریهای قلبی ـ عروقی، دیابت، چاقی، سرطان‌ها، پوکی استخوان، آلزایمر، سوء تغذیه، افتادن و جراحت، و بیماریهای دهان و دندان از مشکلات عمدۀ سلامت سالمندان در سر تا سر دنیا هستند.
دهم مهر ماه، روز جهانی سالمندان و ۲۱ مهر ماه، روز اسکان معلولان و سالمندان است. با توجه به بالا رفتن متوسط سن در جامعۀ ایرانی، لزوم توجه به سلامت سالمندان و مسالۀ طب سالمندی نباید از دید سیاستگذاران جامعه دور بماند. ایجاد رشته های تخصصی و فوق تخصصی برای طب سالمندی در دانشکده‌های پزشکی و برنامه‌ریزی برای نظام ارجاع بیماران نیازمند به این متخصصین و پوشش کافی بیمۀ سلامت برای خدمات طب سالمندی نیز باید از هم اکنون در برنامه‌ها و سیاست‌های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، لحاظ گردد.
