اخیراً رئیس هیأت مدیره انجمن حمایت از بیماران کلیوی، آقای علیرضا خباز زاده، در اظهار نظری نگران کننده گفته اند: «تحریمهای ظالمانه مانع ورود دستگاهها و تجهیزات دیالیز به ایران شده و در برخی از استانها به علت کمبود دستگاه دیالیز و یا تجهیزات، جان بیماران در خطر است.»
در شمارههای پیشین ماهنامۀ دیالیز، مکررا بر ظالمانه بودن تحریمها علیه ایران تاکید کردهایم و با استناد به پژوهشهای علمی و بینالمللی نشان دادیم که تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان سلامت مردم را نشانه گرفته است. اظهارات رئیس هیأت مدیرۀ انجمن حمایت از بیماران کلیوی نیز شاهد بر همان مدعا است. اما راه علاج، قطعا بردن این مظلمه به محکمههای بین المللی نیست؛ چرا که به قول صائب تبریزی:
اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهیست
اشک کباب موجب طغیان آتش است
راه حل، تقویت و حمایت از مخترعان، مبتکران، و تولید کنندگان داخلی است، آنچنان که رهبر فرزانهمان فرمود: «سیستم دفاعی و امنیتبخشِ اقتصاد، تولید است.»
در شمارۀ مهر ماه سال قبل همین نشریه در متنی با عنوان «تولید کنندگان تجهیزات پزشکی در خوف و رجاء» در بارۀ مشکلات این صنف در تولید تجهیزات پزشکی نوشتیم. این مشکلات در چهار سرفصل عمده جمع میشوند: ۱ـ قوانین و نظام مالیاتیِ علیه تولید؛ ۲- بروکراسی کند و پیچیدۀ گمرکات کشوری؛ ۳- پیچیدگی و هزارتوی اخذ گواهینامهها و پروانههای تولید؛ و ۴- تعدد سازمانهای نظارتی و آییننامهها و دستورات جداگانۀ هر کدام.
از آن مدت تا حال، البته این مشکلات همچنان و با همان شدت بر گردۀ تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی سنگینی میکند، بجز یک مورد استثنا: تجیهزات مرتبط با بیماری کرونا! وزیر صنعت، معدن و تجارت، آقای علیرضا رزم حسینی، به تازگی اعلام کرده اند: امروز در کنار تأمین کامل نیازهای داخلی در حوزۀ مقابله با کرونا به مرحلۀ صادارت تجیهزات مرتبط با بیماری کرونا رسیدهایم.
چه شد که در مدت چند ماه ایران توانسته است در تولید تجیهزات مرتبط با بیماری کرونا نه تنها به خودکفایی برسد که آمادگی صادرات نیز داشته باشد، اما پس از سالها فشار دول متخاصم و تحریمهای سنگین، برای دستیابی به بسیاری از دیگر تجهیزات پزشکی حیاتی هنوز باید چشم به خارج از کشور بدوزیم؟ پاسخ در سیاستگذاری حکومتی در این حوزه است.
با اوج گیری کرونا، مجوز کارگاههای تولید تجیهزات مرتبط با بیماری کرونا (مانند تولید ماسک سه لایه و ان۹۵) ظرف ۴۸ ساعت صادر میشد. برای تولید ماسک یا دیگر تجهیزات حفاظت شخصی، به اخذ پروانه و مجوز از چندین و چند سازمان و وزارتخانه و دانشگاه علوم پزشکی نیازی نبود. به این ترتیب کارگاههای بسیاری در سراسر کشور تأسیس و مشغول تولید تجیهزات مرتبط با بیماری کرونا شدند. ظرف چند هفته، کمبود ماسک و شیلد در کشور برطرف و قیمت آن نیز در حد معقولی کنترل شد، هزاران شغل در کشور ایجاد شد، و هم اکنون نیز کارگاههایی که استانداردهای لازم را اخذ کنند، میتوانند به صادرات چشم داشته باشند.
بنابراین، فقط با برطرف کردن یکی از ۴ مشکل عمدۀ تولید، که در بالا ذکر شد، چنین رونقی ایجاد گردید. آیا نمیشود از همین تجربۀ ملی برای رونق تولید در تجهیزات پزشکی و دیگر عرصهها الهام گرفت؟ و آیا اگر اراده و اهتمام واقعی برای برطرف کردن مشکلات تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی در سیاستگذاران وجود داشته باشد، دیگر تحریمها میتوانند تهدیدی برای جان عزیزان ما باشند؟