آلودگی محلول دیالیز شکمیِ تولید یک شرکت داخلی به آلومینیوم به معضل مهمی برای بیماران دیالیز صفاقی در ایران تبدیل شد. تاکنون بیش از ۱۰ نفر از این بیماران، فوت کردهاند و تعدادی از آنان نیز در بخشهای ICU زیر دستگاه ونتیلاتور هستند.
دیالیز برای بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، به دو روش خونی (با دستگاه) و شکمی (صفاقی) انجام میشود. در دیالیز صفاقی، روزی چهار بار، محلولی مثل یک سِرم از طریق حفرۀ شکم، وارد فضای صفاقی بیمار شده و به مدت ۶ ساعت در فضای شکم میماند و از طریق قابلیت تبادل پردۀ صفاق، خون را از مواد آلوده و سمومی مثل پتاسیم، اوره و … پاکسازی میکند و بعد از ۶ ساعت، تخلیه میشود.
در ایران، این محلول، فقط در یک شرکت داخلی در مشهد تولید میشود اما اخیراً گزارش شده، تولیدات این شرکت به آلومینیوم که یک فلز سنگین است، آلوده بوده و بر اثر این آلودگی، تعدادی از بیماران دیالیز صفاقی در ایران، دچار مسمومیت شدهاند. در پی انتشار این خبر، دکتر محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری به سید محمود حسینیپور، رئیس دبیرخانۀ ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد، مأموریت داد تا با فوریت، نسبت به بررسی جوانب مختلف این موضوع و ارائۀ گزارشی در این زمینه، اقدام کند.
مخبر پس از دریافت گزارشهای اولیۀ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دربارۀ بروز مشکلات و عوارض پس از مصرف محلول دیالیز شرکت مذکور، دستور بازرسی و دریافت تمامی گزارشهای کارشناسی و بررسی نتایج آزمایشهای مربوط و جمعبندی دقیق در این زمینه را صادر کرد. در نامۀ سرپرست ریاست جمهوری، همۀ دستگاههای مرتبط ازجمله وزارت بهداشت، دانشگاههای علوم پزشکی و پزشکی قانونی، ملزم به همکاری دقیق و فوری برای روشن شدن جزئیات این مسأله شدند.
سازمان غذا و دارو پس از دستور سرپرست ریاست جمهوری برای پیگیری موضوع، آلودگی برخی تولیدات شرکت مذکور به آلومینیوم را تأیید و اعلام کرد که خط تولید محلول دیالیز صفاقی به منظور بررسی بیشتر، متوقف و دستور قطع توزیع و مصرف تمامی سریهای ساخت آن به سراسر کشور ابلاغ شده است.
مدیرعامل شرکت داروسازی تولیدکنندۀ محلول دیالیز، گفته است: «بیشتر مواد اولیۀ تولید محلول دیالیز صفاقی به دلیل تحریمها از داخل، خریداری میشوند و بخش بسیار کمی، وارداتی است اما درباره اینکه چرا مواد اولیۀ محلولهای دیالیز صفاقی دارای ذرات آلومینیوم بوده باید سازمان غذا و دارو اظهارنظر کند. اظهار نظر در این مورد در حوزۀ وظایف سازمان غذا و دارو است.»
دکتر شهرزاد عصاره، رئیس انجمن نفرولوژی ایران نیز در این خصوص، اعلام داشت: «لازم بود هم تولیدکننده و هم سازمان غذا و دارو، نظارت همه جانبهای روی این موضوع میداشتند تا این مسمومیتِ واقعاً اسفناک به وجود نیاید. درمورد انحصاری بودن تولید این محلول در کشور نیز باید سیاستگذاران و مسئولان سازمان غذا و دارو پاسخ بدهند.» ▄