برای افرادی که دچار مرحلۀ پایانی نارسایی کلیه شده اند دو نوع درمان دیالیز و پیوند وجود دارد. در مجموع به نظر می‌رسد که درمان پیوند کلیه، اگر مقدرو باشد، بر درمان دیالیز ارجح است. اما اگر پیوند کلیه پس زده شد، آیا باید مجددا به پیوند کلیه اقدام کرد؟
چرا بدن انسان عضو پیوندی را پس می‌زند؟
پس زدن کلیه به معنی آن است که بدنِ دریافت کنندۀ کلیۀ پیوندی، علیه کلیۀ پیوندی واکنش منفی نشان دهد و سعی کند آن را از بین ببرد. البته این رفتار، رفتار طبیعی سیستم ایمنی در مقابل ورود جسم خارجی به بدن است. برای جلوگیری از پس زدن عضو پیوندی، اولا عضو پیوندی باید از نظر ژنتیکی مشابه ژنتیک فرد دریافت کنندۀ عضو باشد و ثانیا فرد دریافت کنندۀ پیوند باید از داروهای سرکوب کنندۀ سیستم ایمنی استفاده کند.
با تمامی این تمهیدات، تقریبا ۵۰ درصد عضوهای پیوندی ظرف ۱۰ تا ۱۲ سال توسط بدن شخص گیرنده پس زده می‌شوند.
چه عواملی در پس زدن پیوند کلیه نقش دارد؟
پس زدن کلیه انواع مختلفی دارد؛ یک نوع حاد است که طی چند ساعت و چند روز اول بعد از پیوند اتفاق می‌افتد. پس زدن در نوع دیگر، طی دو تا سه هفته بعد از پیوند اتفاق می‌افتد. نوع سوم پس زدن هم طی سال‌ها بعد از پیوند اتفاق می‌افتد. هر کدام از این‌ها دلایل مختلفی دارند. پس زدن زودرس می‌تواند به علت تورومبوز (ایجاد لخته خون) در عروق کلیۀ پیوندی ایجاد شود. پس زدن‌های تقریبا حاد به دلیل عفونت و عدم همخوانی ساختار ژنتیک دهنده و گیرندۀ کلیه اتفاق می‌افتد، زیرا متاسفانه در درصد کمی از موارد این عدم همخوانی با آزمایش‌های انجام شده، مشخص نمی‌شوند. پس زدن‌های مزمن هم به دلیل عفونت‌های مزمن یا تنگ شدن محل اتصال حالب به مثانه و انسداد مزمن ایجاد می‌شود.
مزیت پیوند مجدد کلیه نسبت به دیالیز
آیا کسی که یک بار پیوند کلیه داشته و پیوندش پس زده شده است، بهتر است دوباره برای پیوند کلیه تلاش کند یا به روش درمان همودیالیز اکتفا کند؟ محققان اتریشی اعلام کردند پیوند مجدد کلیه پس از آنکه فرد یک بار پیوند ناموفق داشته، می‌تواند نتیجه بهتری نسبت به دیالیز داشته باشد.
پیوند کلیه، برای افرادی که دچار نارسایی کلیه هستند، به عنوان درمان ترجیحی در نظر گرفته می‌شود، اما کلیه‌های پیوند زده شده از اهداکنندگانی که فوت شده اند، در اکثر موارد تا پایان عمر فرد دریافت کنندۀ کلیه دوام نمی‌آورند که این مسئله نیز به حساسیت‌های ایمنی فرد دریافت کننده پیوند باز می‌گردد.
در پژوهشی در دانشگاه پزشکی وین (اتریش) مشخص شد بیمارانی که دومین پیوند کلیه را دریافت کردند، در مقایسه با آن‌هایی که تحت دیالیز قرار گرفتند، به طور میانگین مدت زمان بیشتری زنده مانده اند. همچنین به طور مشخص، بیمارانی که تحت پیوند مجدد قرار گرفتند، بیشتر زندگی کرده اند.
با وجودِ این، تفاوت زمان زنده ماندن در بیمارانی که پیوند دومشان دیرتر انجام گرفته بود و زمان طولانی‌تری را در فهرست انتظار برای دریافت دومین کلیه بودند، کوتاه‌تر بوده است.
محققان اتریشی پس از این بررسی اعلام کردند با توجه به عمر بیشتر بیمار، پیوند مجدد سودمندتر است و در صورتی که اهدا کننده‌ای وجود داشته باشد، بیمار باید برای پیوند مجدد کلیه اقدام کند.
