اگر مى خواهيم احساس ارزشمندى يا به اصطلاح عزت نفسمان را بالا ببريم لازم است اصول و ارزش‌ها و چارچوب‌هايى را كه براى خودمان مهم است شناسايى كنيم و بر اساس آن‌ها انتخاب كنيم و تصميم بگيريم و هدف‌گذارى كنيم و ملاك ارزشمند بودنمان را همسو بودن با همان اصول و ارزش‌ها بدانيم!
تا زماني‌كه ملاك ارزشمنديمان تعريف و تمجيد و تاييد ديگران باشد، به دليل تفاوت‌هاى شخصيتى و ملاك‌هاى ارزشى انسان‌ها همواره افرادى وجود دارند كه ما را تاييد نخواهند كرد؛ و همين موجبات احساس عدم ارزش و شكست ما را فراهم مى‌كند و باعث مى‌شود كه با دست كم گرفتن خودمان انگيزۀ كافى براى حركت كردن به سمت رشد و اهدافمان را از دست بدهيم!
ما به واسطۀ چهارچوب‌هاى ارزشي خودمان و تبعيت از آن‌ها صاحب ارزش‌هاى انسانى هستيم و خطاهاى احتمالى و عدم تاييد ديگران تاثيرى بر ارزشمندى ما نخواهند داشت!
مهم اين است كه خطا را كارى بدانيم كه مطابق اصول ارزشيمان نيست و به ديگران آسيب مى‌رساند و با پذيرش مسووليت در پى رفع آن‌ها برآييم!
در اين ميان فردى موفق‌تر خواهد بود كه انتقادهاى احتمالى را بشنود و اگر با اصول ارزشي خودش مطابقت داشت براى رفع آن‌ها اقدام كند!
قابل ذكر است كه انتقاد پذير بودن منجر مى‌شود كه حتى گاهى با تصميم و انتخاب خودمان اصول ارزشيمان را به روز رسانى کنیم و تغيير دهيم چرا كه ما انسان هستيم و امكان دارد كه مسایلى از ديد ما دور مانده باشد!
و البته تاكيد مى‌كنم كه شنيدن انتقاد به هيچ وجه به معنى پذيرش كوركورانه نيست!
بيشتر ما وقتي مورد انتقاد قرار مي‌گيريم چون مهارت لازم را جهت بازخورد مناسب نداريم به شدت از لحاظ روحی به‌هم مي‌ريزيم غافل از اينكه انتقاد سازنده، مي‌تواند بسيار رشد دهنده باشد.
لطفاً در زماني كه با انتقاد مواجه هستيد نكات زير را در نظر بگيريد :
١- قبل از هر چيز بدون هيچ سوگيري و جبهه اي حرف‌هاي منتقد را به خوبي و بدون اينكه مابين حرف او بپريم و بخواهيم مخالفت و توجيه كنيم به طور كامل گوش مي‌دهيم .
٢-لازم است توجه كنيم كه آيا فرد منتقد صلاحيت لازم را دارد و يا با سوگيري و از روي نقاط ضعف و مشکلات خودشان دارند با ما برخورد مي‌كنند .ولي لازم به ذكر است كه حتي در مورد اين افراد هم، لحن كلام را از موضوع انتقاد جدا كنيم و به موضوع توجه كرده و آن را در مورد خودمان بررسي كنيم.
ولي لازم به ذكر است كه حتي در مورد اين افراد هم، لحن كلام را از موضوع انتقاد جدا كنيم و به موضوع توجه كرده و آن را در مورد خودمان بررسي كنيم.
از طرفي حتي اگر فردي بنا به مشكلات دروني خودش حرفي مي‌زند و ما را آشفته می‌کند، در واقع نشانگر ضعفی در وجود ما راجع به آن موضوع است كه باز هم بايد مورد بررسي قرار بدهيم و آن را برطرف كنيم كه برايمان بسيار رشد دهنده است.
- ٣- اگر از نظر ما فرد منتقد صلاحيت لازم را دارد:لازم است كه به این موضوع توجه کنیم که ممكن است كه انتقاد ايشان عليرغم ميل باطني ما، به دليل تفاوت‌هاي فردي مورد نظر ما، نباشد در اين حالت از ايشان زمان بیشتری می‌خواهیم كه راجع به مرضوع مورد بحث فكر كنيم و از هر گونه توجيه خودداري مي‌كنيم.
- لازم است كه به این موضوع توجه کنیم که ممكن است كه انتقاد ايشان عليرغم ميل باطني ما، به دليل تفاوت‌هاي فردي مورد نظر ما، نباشد در صورتي‌كه بخشياين حالت از نظر ايشانايشان زمان بیشتری می‌خواهیم كه راجع به مرضوع مورد بحث فكر كنيم و از هر گونه توجيه خودداري مي‌كنيم.
- ولي در صورتي‌كه بخشي از نظر ايشان را قبول داشتيم و بخشي را خير، به منتقد بازخورد مي‌دهيم كه با اين بخش از صحبت شما موافق هستم اما راجع به بقيۀ آن فكر خواهم كرد.
- و در نهايت اگر با نظر ايشان همسو بوديم از او به پاس تذكر به جايش تشكر و قدرداني مي‌كنيم.
انتقادپذيري از صفات انسان‌هاي با عزت نفس بالاست.
فرد با عزت نفس بالا با نظرات مخالف خودش، با احترام دروني برخورد مي‌كند.
