داشتن یک خواب خوب برای آغاز یک روز پرانرژی، بسیار مهم است اما برخی افراد با وجود اینکه تلاش میکنند تا روزی سرشار از انرژی مثبت برای خود بسازند، اغلب اوقات، احساس خستگی میکنند.
داشتن یک رژیم غذایی مناسب، تعادل هورمونی، ورزش منظم، دوری از استرسهای فکری و روانی و حتی عوامل ژنتیکی که بر هورمونهای بدن، اثر میگذارند در بروز خستگی، مؤثرند و در صورت به هم خوردن تعادل هریک از آنها میتوان انتظار داشت که زندگی روزمره، خستهکننده و خواب شبانه نیز با اختلال، روبهرو شود.
با این حال، اگر فکر میکنید با وجود همۀ تلاشها و برنامهریزیها همچنان خسته هستید باید کیفیت خواب خود را بالا ببرید. در اینجا چند دلیل برای بروز خستگی دائمی و راههای رفع آن را بیان میکنیم:
بیماری تیروئید
بیماری تیروئید بهویژه برای زنان و افراد مسن، یک تهدید است و میتواند علائم مختلفی از جمله خستگی، بدخلقی، درد عضلات و مفاصل، افزایش یا کاهش وزن، مشکلات بینایی، عملکرد ضعیف کاری، تغییرات دمای بدن و تغییر در اشتها را به همراه داشته باشد.
غدۀ تیروئید، هورمونهایی ترشح میکند که بر همۀ عملکردهای بدن، تأثیر میگذارند. برای مثال، این بخش، مسئول تنظیم دمای بدن، ضربان قلب و تولید پروتئین است و به کنترل میزان متابولیسم و سطح انرژی بدن نیز کمک میکند.
چهار علت اصلی برای بروز بیماری تیروئید وجود دارد که ممکن است دلیلی برای احساس خستگی شما باشد. این دلایل، عبارتند از عدم تعادل هورمونی ناشی از استرس و رژیم غذایی، عدم تحمل غذایی و حساسیت به برخی مواد، همچون گلوتن و لبنیات، قرار گرفتن در معرض تشعشع و مواد سمی و کمبود یُد یا سِلنیوم.
سادهترین راه برای حل مشکل تیروئید، استفاده از ید و سلنیوم در برنامۀ غذایی است. پس از آن باید با مشورت پزشک، رژیم غذایی خود را تنظیم و غذاهایی مصرف کنید که کربوهیدرات کمتری دارند و در عین حال، پروتئین بدون چربی و منابع چربی سالم را نیز به وعدههای غذایی خود اضافه کنید.
سندرم خستگی مزمن
خستگی آدرنال یا سندرم خستگی مزمن، یک اختلال ناشی از عدم تعادل هورمونی است. غدد فوق کلیوی در بدن، غدد درونریز بسیار مهمی هستند که بیش از ۵۰ هورمون مختلف از جمله هورمونهای تنظیمکنندۀ انرژی، کورتیزول و آدرنالین را ترشح میکنند. سندرم خستگی مزمن، علائمی مشابه خستگی آدرنال ایجاد میکند و باید گفت که زنان، چهار برابر، بیشتر در معرض ابتلا به سندرم خستگی مزمن هستند به خصوص آنهایی که در دهۀ ۴۰ یا ۵۰ زندگی خود قرار دارند.
این هورمونهای کلیدی با توجه به میزان استرسی که به بدن شما وارد میشود، افزایش یا کاهش مییابند. در نتیجه، سطح استرس بالا و علائم خستگی آدرنال، ارتباط تنگاتنگی باهم دارند. به همین دلیل است که احساس عصبانیت، شلوغی و فشار زیاد، باعث میشود، احساس کنید که همیشه خسته هستید.
برای مقابله با این مشکل باید از کافئین، قند و کربوهیدرات اضافی، روغنهای هیدروژنه و غذاهای فرآوری شده و بستهبندی شده، پرهیز و چربیهای سالمِ متعادلکنندۀ هورمون، پروتئین و مقدار زیادی سبزیجات تازه را در رژیم غذایی خود، جایگزین کنید.
روغن ماهی، اُمگا ۳، منیزیم، ویتامین بی-۵، ویتامین بی-۱۲، ویتامین سی، ویتامین دی-۳ و مادۀ معدنیِ روی و همچنین ورزش منظم برای بهبود این شرایط، مؤثر است.
کمتحرکی
کمتحرکی از مشکلات سبک زندگی شهری است که انواع مشکلات بدنی، همچون درد در گردن، سفتی، کمردرد و سردردهای مزمن از همین نوع زندگی، نشأت میگیرند. کمتحرکی، سبب میشود تا انرژی بدن، تحلیل رود و در نتیجه، همیشه احساس خستگی کنید. این خستگی، تبعات دیگری هم دارد که از جمله این تبعات، میتوان به بدخلقی، افزایش وزن و بیماریهای ناشی از اضافهوزن، اشاره کرد.
ورزش منظم، میتواند به تعادل هورمونها، بهبود مقاومت به انسولین و برخورداری از خوابِ بهتر، کمک کند. ورزش با ترشح اندورفین، برای ارتقاء استقامت و بهبود خلق و خوی شما معجزه میکند و تنظیم هورمونها، اجازه میدهد شبها خواب بهتری داشته باشید.
افسردگی
افسردگی، یکی از شایعترین اختلالات روانی به شمار میرود که متغیرهایی چون استرس بالا، مشکلات عاطفی حل نشده، عدم تعادل هورمونی، الکل و حتی حساسیت غذایی بر بروز آن، تأثیرگذار است.
کمبود انرژی و انگیزۀ پایین، دو نشانۀ اصلی افسردگی است که البته تغییر در رژیم غذایی به دلیل تأثیرگذاری بر انتقال دهندههای عصبی نیز میتواند به کاهش این علائم، کمک کند. بنابراین میتوان با کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده، فست فودها، غذاهای حاوی قند و مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات و نیز کاستن از مصرف مواد غذایی حاوی کافئین و الکل، به بهبود شرایط کمک کرد.
در مقابل، بهتر است موادغذایی سالم و حاوی پروتئین، سبزیجات، چربیهای سالم مانند اسیدهای چرب اُمگا ۳ را جایگزین کنید، ورزش کنید و تکنیکهای تمدد اعصاب را به کار بگیرید و استفاده از روغنهایی مثل روغن گل رُز، ترنج، اسطوخودوس و بابونۀ رومی را که به بهبود خلق و خو کمک میکنند، در برنامۀ روزانۀ خود بگنجانید