کلیه‌ها علاوه بر اینکه تصفیۀ مواد زائد و مایعات اضافی از خون را بر عهده دارند، نقشی حیاتی در حفظ سلامت عمومی بدن، کنترل اسیدیتۀ خون، خون‌سازی و تنظیم فشار خون، ایفا می‌کنند. تخمین زده می‌شود، بیش از ۱۰درصد از جمعیت جهان، مبتلا به بیماریهای کلیوی هستند. مطالعات، نشان داده‌اند که تغذیۀ مناسب و رژیم غذایی سالم در پیشگیری و کنترل بیماریهای کلیوی، بسیار اهمیت دارد. همچنین دیابت و فشار خون بالا که شایع‌ترین عوامل خطر بیماری کلیوی به شمار می‌روند با تغذیۀ نامناسب مرتبط هستند؛ اگرچه، عوامل دیگری از جمله اضافه‌وزن و چاقی، سیگار کشیدن، ژنتیک، جنسیت و سن نیز می‌توانند این خطر را افزایش دهند.
پیروی از رژیم غذایی سالم، می‌تواند اهمیت بسزایی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای کلیوی داشته باشد. توصیه‌های کلیدی در این زمینه، شامل موارد زیر است:
رعایت تعادل در دریافت کالری
از آن‌جایی که اضافه وزن و چاقی، زمینه ساز ابتلا به دیابت و فشار خون بالا هستند و عامل بیش از ۷۰% نارسایی مزمن کلیه، محسوب می‌شوند، حفظ وزن مناسب، نقش مهمی در کاهش آسیب به کلیه‌ها دارد. بنابراین در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله بیماری کلیوی، نه‌تنها پیشگیری از اضافه وزن و چاقی، بلکه حفظ تناسب اندام و عدم وجود چاقی موضعی نیز توصیه می‌شود. البته لازم است در نظر داشته باشیم که کاهش وزن سریع، ناشی از جراحی‌های لاغری و یا رژیم‌های غیر اصولی، می‌تواند موجب آسیب به کلیه‌ها شود، چراکه مواد زائدی که از سلول‌ها و بافت‌های تجزیه شده، طی کاهش وزن به داخل خون، رها می‌شوند بایستی از طریق کلیه‌ها فیلتر و دفع شوند و لذا بار عملکردی کلیه را افزایش می‌دهند. در حالی که در کاهش وزن اصولی (بین ۲ تا ۴ کیلوگرم در ماه) تجزیۀ بافت‌ها آهسته‌تر بوده، کلیه‌ها فرصت کافی برای دفع مواد زائد را دارند.
حفظ تنوع و تعادل در دریافت مواد غذایی
دریافت مواد غذایی از تمام گروه‌های غذایی شامل غلات، میوه‌ها، سبزیجات، گوشت‌ها و لبنیات به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک شایانی می‌کند. همچنین لازم است ضمن حفظ تنوع، انتخاب‌های غذایی سالم از هر گروه، مد نظر قرار داده شود. به عنوان مثال، غلات سبوس‌دار، لبنیات کم‌چرب پاستوریزه، گوشت‌های سفید، سبزیجات برگی شکل و رنگی و نیز روغن‌های مایع، انتخاب‌های غذایی سالم‌تری محسوب می‌شوند.
مصرف کافی مایعات
دریافت مایعات کافی با تأکید ویژه بر آب، موجب تصفیۀ بهتر سموم و مواد زائد شده و بهبود عملکرد کلیه‌ها را موجب می‌شود. توصیه می‌شود مایعات در طول شبانه روز و در فواصل منظم دریافت شوند.
کاهش مصرف سدیم
جهت پیشگیری از فشارخون بالا و بیماریهای کلیوی، توصیه می‌شود، دریافت سدیم به کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم در روز (معادل ۶ گرم نمک) محدود شود. رعایت این امر، مستلزم محدود کردن مصرف غذاهای آماده، فست فودها، کنسروها، غذاهای فرآوری شده، چیپس، پفک، خیارشور، زیتون، انواع ترشی و شور و سس‌ها است.
میانه‌روی در مصرف پروتئین
مصرف متعادل پروتئین نه تنها مضر نیست و به کلیۀ سالم، آسیبی وارد نمی‌کند، بلکه برای جلوگیری از سوء تغذیه و نیز حفظ بافت عضلانی بدن، ضروری است. نوع پروتئین دریافتی هم بر کلیه و عملکرد آن اثرگذار است. مصرف ماهی‌ها و گوشت‌های سفید، مثل مرغ و بوقلمون، به گوشت‌های قرمز، ارجحیت دارد.
کاهش مصرف قند و چربی
همان‌طور که گفته شد، اضافه وزن و چاقی، زمینه‌ساز بیماریهای کلیوی هستند و یکی از مشکلات شایع در جوامع امروزی محسوب می‌شوند. کاهش دریافت مواد غذایی حاوی قند و شکر ساده مانند انواع شیرینی، کیک، ژله، نوشابه، دلستر، حلوا، گز، سوهان، نبات، آبنبات و… برای کنترل وزن و پیشگیری از دیابت و در نتیجه کاهش آسیب به کلیه، توصیه می‌شود. همچنین، علاوه بر میانه‌روی در مصرف چربی‌ها و روغن‌ها لازم است به نوع روغن مصرفی نیز توجه شود. روغن‌های مایع به‌ویژه زیتون، کانولا و کنجد، انتخاب‌های سالم‌تری هستند.
با توجه به اهمیت بالای تغذیه در سلامت کلیه‌ها و ارتباط مستقیم رژیم غذایی در پیشگیری از آسیب کلیه، توصیه می‌شود جهت دستیابی به وزن مناسب، پیشگیری از آسیب کلیه و تأمین نیازهای بدن از رژیم غذایی تنظیم شده توسط رژیم درمانگر پیروی شود
