آیا پیوند کلیه برای شما گزینه مناسبی است؟
برای درمان مرحلۀ پایانی نارسایی کلیه دو نوع درمان دیالیز و پیوند کلیه انجام میشود. بسیاری از بیماران معتقدند که پیوند کلیه نسبت به دیالیز آزادی و راحتی بیشتری را به ارمغان میآورد و میتوانند زندگی بهتری داشته باشند. اگر شما نیز با مشکل نارسایی کلیه مواجه هستید، یکی از راههایی که به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید بهترین روش درمان را انتخاب کنید، مشورت با افرادی است که پیش از این پیوند کلیه انجام دادهاند. همچنین میتوانید با پزشک، پرستار و اعضای خانواده خود نیز مشورت کنید.
کدام دسته از بیماران کلیوی برای پیوند مناسب هستند؟
تمام بیمارانی که از سن پنج تا ۷۰ سالگی و در برخی موارد ۶۵ سالگی که به علل مختلف یعنی قند و فشار خون بالا، بیماریهای خود ایمنی و عفونتهای مکرر دچار نارسایی کلیه شدهاند، میتوانند گزینه ای برای پیوند کلیه باشند. البته در برخی موارد خاص مثل مبتلایان به ویروس ایدز (اچ.آی.وی) یا هپاتیت های ویروسی درمان نشده، ممنوعیت پیوند وجود دارد.
کلیۀ مورد نظر جهت پیوند در بیماران، معمولا چگونه تهیه میشود؟
کلیۀ پیوندی به دو صورت تهیه میشود. مورد اول پیوند از جسد است که کلیههای فرد اهدا کننده را بلافاصله پس از مرگش در یخ نگهداری میکنند و بهتر است هرچه سریعتر و طی دو تا سه روز مورد پیوند قرار بگیرد. در موارد دیگر فردی که گزینۀ اهدا است پس از انجام یک سری بررسیها میتواند یکی از کلیههایش را اهدا کند. اما افرادی که زمینۀ نارسایی کلیوی در خانواده دارند یا افراد مبتلا به دیابت و بسیار چاق، گزینۀ مناسبی برای اهدای کلیۀ پیوندی نیستند.
آیا اعضای خانواده همیشه گزینه مناسبی برای اهدای کلیه هستند؟
در مورد افرادی که مناسب برای اهدای کلیه هستند، ارتباط دقیقی از جهت نسبت خانوادگی وجود ندارد. در واقع بررسیهای مولکولی، ژنتیکی و کروموزومی مخصوصی برای تایید همخوانی ژنتیکی وجود دارد تا پیوند پس زده نشود؛ پس، این تفکر که اعضای خانواده به واسطۀ همخونی میتوانند مورد مناسبی برای پیوند باشند، همیشه درست نیست و به انجام آزمایشهای دقیق ژنتیک نیاز است.
چه خطراتی فرد گیرندۀ کلیه را تهدید میکند؟
فرد گیرندۀ کلیه قبل از اقدام به پیوند و نیز بعد از پیوند باید داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی را دریافت کند. طبیعتاً این داروها عوارضی دارد و تداخلات دارویی هم در آنها مطرح است. این افراد بیشتر مستعد عفونت هستند، به لحاظ ایمنی باید بیشتر مراقب خودشان باشند و پیگیریهای دورهای را از نظر وضعیت گلبولهای خون، فشار خون، و قند خون به صورت منظم و دورهای انجام دهند.
سبک زندگی پس از پیوند کلیه باید چگونه باشد؟
سبک زندگی باید کاملا تغییر کند. این افراد باید رژیم غذایی کم پروتئین و کم نمک داشته باشند و نباید زیاد چربی مصرف کنند. از لحاظ اضافه وزن، فشار و قند خون نیز باید کاملا تحت نظر باشند. افراد پس از پیوند از لحاظ میزان تحرک میتوانند به فعالیت عادی روزمره برگردند و منعی نیز برای روابط زناشویی ندارند. حتی آنان به ورزش ملایم روزانه توصیه میشود.
احتمال پس زدن پیوند کلیه چند درصد است؟
بستگی به شرایط بیمار، ویژگیها و مراقبتهای فردی و بیماریهای زمینهای دارد و نمیتوان درصد دقیقی برای آن تعیین کرد.
آیا ورزشکاران میتوانند پس از پیوند کلیه به فعالیت ورزشی خود ادامه دهند؟
منع جدی برای فعالیتهای ورزشی بعد از پیوند وجود ندارد. اما توصیه شده از فعالیتهای ورزشی خیلی سنگین یا ورزشهایی که در آنها احتمال آسیب به شکم و ضربه وجود دارد، پرهیز شود. توصیه شده است این افراد ورزشهای سبک و منظم و ورزشهای بدون تنش و ضربه را انجام دهند.
آیا داروهایی که برای جلوگیری از پس زدن پیوند استفاده میشود، دارای عوارض هستند؟
داروهایی که در این افراد استفاده میشود، ممکن است با عوارضی مانند بروز قند و پُرفشاری خون و نیز تغییر در میزان گلبولهای سفید خون و اسید اوریک همراه باشد. همچنین پس از پیوند افراد مستعد بیماریهای عفونی نیز هستند و مراقبتهای بهداشتی بیشتری را نیاز دارند.
آیا بارداری برای شخص دریافتکنندۀ کلیه بلامانع است؟
خانمهایی که در سن باروری هستند و پیوند کلیه انجام میدهند منعی برای بارداری ندارند. اما بهتر است بارداری را بین یک تا دو سال به تعویق بیندازند. بزرگ شدن رحم از لحاظ فشار فیزیکی آسیبی به کلیه نمیزند، اما برای تغییر داروها، طی بارداری و پیشگیری از آسیب به جنین باید تحت نظر نفرولوژیست، داروهایشان را تغییر دهند.
