درد یک علامت پیچیده و یک نگرانی مشترک برای تمامی بیماران مبتلا به یک بیماریهای مزمن است. به طور خاص، مرحلۀ نهایی بیماری کلیوی (ESRD) چالشهای منحصر به فردی را ایجاد میکند. مشخص شده است که ۳۷ تا ۵۰ درصد از بیماران ESRD تحت همودیالیز درد مزمن را تجربه می کنند و بیش از ۸۰ درصد از این بیماران درد متوسط تا شدید را تجربه میکنند. درد در بیماران دیالیزی غالبا بدون درمان باقی میماند که ممکن است به این دلیل باشد که این درد در بیشتر موارد، به علت مشکلات متعدد ایجاد شده است. درد در بیماران دیالیزی اغلب ترکیبی است از تأثیرات فیزیکی، اجتماعی و روانی.
دلایل پزشکی متعددی برای ایجاد درد در جمعیت دیالیزی وجود دارد، از جمله عوارض مربوط به دیابت، آرتریت زمینهای، رسوب ماکروگلوبولین b2 که باعث سندرم تونل کارپل میشود یا مواردی که مستقیماً با دیالیز مرتبط هستند (مانند گرفتگی عضلات). درک علت درد، اولین قدم در کمک به بیماران برای مدیریت مناسب آن است. مدیریت صحیح درد بسیار مهم است زیرا درد کنترل نشده می تواند منجر به افسردگی شود که ممکن است منجر به ترک درمان های دیالیز توسط بیماران شود.
درد به ندرت تنها با یک نوع درمان کنترل می شود. بهتر است با استفاده از ترکیبی از درمانها، اقدام به درمان آن پرداخته شود که این رویکرد، مدیریت درد «چند وجهی» نامیده میشود. این ممکن است شامل استفاده از داروها، درمانهای تزریقی، ماساژ، فیزیوتراپی، طب سوزنی و موارد دیگر باشد. از آنجایی که داروهای مسکن بسیار متنوعی وجود دارد، هنگام مدیریت درد با دارو، تعیین نوع صحیح علایم درد بسیار مهم است. استفاده از داروهایی که برای دیالیز بیخطر هستند، نیز مهم است. سایر داروها، به شکل کرم یا اسپری، ممکن است در نواحی خاصی مانند درد ناشی از دسترسی عروقی دیالیز استفاده شوند.
درمانهای تزریقی متعددی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد، به خصوص اگر درد در ناحیۀ پشت، گردن یا مفاصل باشد.
فیزیوتراپی یا کاردرمانی نیز ممکن است مفید باشد. این درمانها بر منبع درد تمرکز میکنند و میتوانند شامل حرکات کششی و تمریناتی برای بهبود عملکرد برای کارهای روزانه باشند.
نوع دیگری از درمان، درمان شناختی رفتاری (CBT) است. CBT یک درمان روانشناختی است که رویکردهای متعددی را برای بهترین درمان درد ترکیب میکند و به ویژه در بیماران مبتلا به اضطراب بالا یا سایر ناتوانی های روانشناختی مفید است. CBT شامل آرامش، تکنیکهای بازخورد زیستی (بیوفیدبک)، تصویرسازی، تعیین اهداف و موسیقی درمانی است.
نشان داده شده است که آرامش هم برای درد و هم برای اضطراب مفید است. دستیابی به آرامش میتواند شامل تمرینات تنفسی، آرامش عضلانی، و غیره باشد. بیوفیدبک یادگیری کنترل واکنشهای بدن مانند دمای پوست، ضربان قلب و فشار خون است. تصویرسازی بخش اصلی آرامش غیرفعال است و ممکن است بهترین نتایج را زمانی که توسط یک درمان گر هدایت شود، داشته باشد. موسیقی درمانی نیز یک تکنیک مفید برای مدیریت درد است. موسیقی درمانی را می توان در یک جلسه رسمی با یک موسیقی درمانگر آموزش دیده انجام داد یا به صورت غیررسمی در حین گوش دادن به موسیقی در خانه انجام شود. در طول جلسات موسیقی، اغلب از بیماران خواسته می شود تا در انتخاب آهنگ یا پخش موسیقی شرکت کنند. هنگام گوش دادن به موسیقی در خانه، انتخاب موسیقی باید آرام کننده و آرامش بخش باشد تا موسیقی محرک. ترجیحاً، این تکنیک ها باید توسط یک ارائه دهنده آموزش دیده آموزش داده شوند و سپس برای مدیریت درد موفقیتآمیزتر در خانه اجرا شوند. با پرستار در مرکز دیالیز خود در مورد تکنیکهای آرام سازی که می توانید امتحان کنید صحبت کنید.
خلاصه: موفقیتآمیزترین درمان برای درد ناشی از استفاده از روشهای متعدد مدیریت درد است. متخصصان طب درد، مانند پزشکان متخصص بیهوشی، میتوانند به شما در ایجاد این برنامههای جامع کمک کنند. داروها ممکن است مقداری از درد را تسکین دهند، اما ممکن است برای جلوگیری از آسیب به بدن، محدود شوند. بنا بر این، مهم است که سایر روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی یا درمان شناختی رفتاری CBT را در نظر بگیرید. CBT میتواند یک گزینه ارزشمند مدیریت درد در بیماران دیالیزی باشد زیرا سندرمهای درد متعدد اغلب در این جمعیت یافت میشود.